SKKN Thông qua hoạt động bán trú giáo dục đạo đức cho học sinh tiểu học

Giáo dục tiểu học là bậc học luôn được sự quan tâm của xã hội. Với quan điểm “Trẻ em hôm nay – Thế giới ngày mai”, các cấp lãnh đạo Đảng, Chính quyền và ngành giáo dục đã không ngừng đầu tư, củng cố và phát triển để giáo dục tiểu học ngày càng có chất lượng cao, đáp ứng mục tiêu giáo dục.

Với phương châm đa dạng hoá các hình thức tổ chức dạy - học và hoạt động giáo dục theo hướng lấy học sinh làm trung tâm, coi trọng tác động tình cảm trong toàn bộ các hoạt động giáo dục, đào tạo làm cho học sinh có niềm vui và hứng thú trong mọi hoạt động học tập, rèn luyện và tự giác thực hiện, phát huy tính tích cực của từng học sinh, của tập thể học sinh trong quá trình dạy học và giáo dục.

Giáo dục tiểu học cũng phải trang bị cho học sinh những hiểu biết đơn giản, cần thiết về tự nhiên, xã hội con người và rèn luyện kỹ năng sống.

Nhiệm vụ của giáo dục tiểu học không đơn thuần chỉ có dạy học trên lớp mà còn có cả các hoạt động giáo dục khác, trong đó, việc tổ chức cho học sinh ăn, nghỉ và vui chơi buổi trưa cũng là một hoạt động giáo dục nếu như được tổ chức tốt và có định hướng rõ ràng. Sự chăm lo, giáo dục của toàn xã hội; sự kết hợp nhất quán giữa nhà trường và gia đình, để việc dạy học, để các hoạt động giáo dục luôn hướng tới mục tiêu hình thành nhân cách cho những công dân ưu tú tương lai là góp phần xây dựng đất nước giàu mạnh, văn minh.

Việc tổ chức dạy học 2 buổi/ngày và tổ chức ăn bán trú là nhu cầu thực tiễn mang tính xã hội cao. Học sinh tiểu học sẽ có nhiều thời gian hơn để được hưởng các lợi ích giáo dục trong nhà trường thông qua các hoạt động giáo dục. Và cha mẹ học sinh cũng yên tâm hơn trong việc giao con em cho nhà trường. Nếu coi bán trú cũng là một hoạt động giáo dục, có vai trò và tác động không nhỏ đến hành vi, cách sống và ý thức của học sinh thì sẽ nhận được những kết quả tích cực, sẽ hỗ trợ rất nhiều cho công tác dạy học. Bởi đây là thời gian mà các em được sống, được sinh hoạt tập thể và rèn luyện ý thức tự giác, trách nhiệm thường xuyên và thực tiễn nhất. Các thầy, cô giáo, cán bộ, nhân viên tham gia công tác bán trú không chỉ làm tốt việc nuôi dưỡng, chăm sóc học sinh mà con phải là những nhà giáo dục, chủ động, sáng tạo lựa chọn các phương pháp phù hợp để giáo dục học sinh việc rèn luyện ý thức, cách sống, hay nói cụ thể hơn là rèn luyện đạo đức cho học sinh tiểu học trong các bữa ăn bán trú. Đó cũng là những nội dung, là những thành tố tích cực trong giáo dục toàn diện.

docx 19 trang Diệu Anh 29/03/2025 390
Bạn đang xem tài liệu "SKKN Thông qua hoạt động bán trú giáo dục đạo đức cho học sinh tiểu học", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.

Tóm tắt nội dung tài liệu: SKKN Thông qua hoạt động bán trú giáo dục đạo đức cho học sinh tiểu học

SKKN Thông qua hoạt động bán trú giáo dục đạo đức cho học sinh tiểu học
học sinh một cách trực tiếp.
Có thể nêu ra đây những dẫn chứng để minh hoạ điều đó:
.Bộ phận quản lý và điều hành bán trú:
Bên cạnh các nhiệm vụ khác, công tác bán trú cần kết hợp các bộ phận trong trường như sau để cùng quản lý giáo dục học sinh.
+ Ban giám hiệu: Đồng chí Hiệu trưởng quản lý và chỉ đạo chung các hoạt động. Đồng chí Hiệu phó phụ trách bán trú, có trách nhiệm quản lý trực tiếp điều hành công tác bán trú, tham mưu cho Hiệu trưởng tổ chức các hoạt động bán trú sao cho hiệu quả.
+ Thanh tra nhân dân: Giám sát việc thực hiện của bộ phận bếp, giáo viên và học sinh, hỗ trợ hoạt động bán trú.
+ Đoàn đội: Kết hợp kiểm tra, giám sát việc thực hiện của học sinh.
+ Y tế: Chăm sóc sức khoẻ, kiểm tra an toàn thực phẩm bữa ăn, kết hợp quản lý học sinh bán trú (giờ ăn, giờ ngủ, giờ chơi).
+ Bảo vệ: Hàng ngày quản lý học sinh ra, vào, về và quản lý, hỗ trợ giáo dục học sinh trong giờ lên lớp và giờ bán trú.
+ Đội sao đỏ: Giám sát học sinh qua các hoạt động học tập.
+ Giáo viên chủ nhiệm: Là người theo sát trực tiếp với học sinh nhiều nhất, theo dõi mọi hoạt động của từng em trong cả học tập và hoạt động bán trú.
+ Bộ phận quản lý điều hành bán trú: Đồng chí Hiệu phó phụ trách bán trú và bộ phận tài vụ cuối tuần tổng hợp ý kiến đóng góp của mọi người, xin ý kiến chỉ đạo của Hiệu trưởng. Tổng phụ trách nhận xét ưu, khuyết điểm của học sinh tham gia bán trú vào thứ 2 hàng tuần. Cuối mỗi đợt thi đua theo các chủ đề trong năm học, tham mưu nhà trường biểu dương giáo viên, nhân viên, học sinh tham gia bán trú đạt kết quả tốt.
2.2. Bộ phận trông trưa:
+ Trước giờ ăn: Giáo viên, nhân viên trông trưa cần đến sớm cập nhật thông tin về số lượng, danh sách học sinh ăn trong ngày, nắm được và đánh dấu vào danh sách em nào vắng, em nào ăn thêm so với danh sách đã đăng ký trong tháng phục vụ việc điểm danh trước giờ ăn. Thông tin này đã được ghi rõ trên bảng theo dõi suất ăn toàn trường treo ở nhà ăn (Hiện tại treo ở phòng văn thư vì trường chưa được nhận bàn giao Nhà ăn). Nhắc nhở học sinh rửa mặt, rửa tay và điểm danh học sinh chính xác trước giờ ăn bán trú. Nếu vắng hoặc thừa học sinh phải liên hệ ngay với giáo viên chủ nhiệm và bộ phận quản lý bán trú là đồng chí Phó hiệu trưởng và phòng tài vụ để kiểm tra và phối hợp giải quyết. Phân công tổ trưởng, tổ phó giám sát học sinh trong tổ đã thực hiện rửa tay, rửa mặt chưa? Nếu em nào không rửa sẽ bị phát hiện và nhắc nhở ngay. Từ đó giáo dục các em biết giữ gìn vệ sinh sạch sẽ trước khi ăn, tạo thói quen tốt cho các em.
+ Trong giờ ăn: Tính cách các em sẽ được bộ lộ: có em ăn rất ngoan, từ tốn xúc cơm, có em vừa ăn vừa chơi, đứng ngồi nhấp nhổm, vứt thức ăn bừa bãi, đùa nghịch với bạnBằng cử chỉ lời nói nhẹ nhàng, giáo viên, nhân viên trông trưa nhắc nhở kịp thời uốn nắn ngay. Hướng dẫn các em tư thế ngồi ăn ngay ngắn, ăn từ từ để tránh bệnh đau dạ dày. Khi ăn không nói chuyện, không vứt thức ăn xuống gầm bàn để giữ gìn vệ sinh chung. Tuyệt đối không được tranh giành nhau, hay nô đùa nhau trong bữa ăn vì sẽ xảy ra đổ vỡ, làm lãng phí thức ăn, hỏng đồ dùng, bàn ghế, ảnh hưởng đến người xung quanhHướng dẫn các anh chị lớn chan canh giúp các em nhỏ, nhường chỗ ngồi gần quạt mát cho các emTừ đó giáo dục tình thương, ý thức trách nhiệm đối với tập thể cho học sinh. Nếu em nào ăn chểnh mảng, giáo viên động viên, dỗ dành các em ăn hết suất vì ăn no mới
có sức khoẻ để học giỏi. Sau khi ăn xong, mỗi em phải tự làm vệ sinh chỗ của mình, tự mang khay, thìa về đúng nơi quy định, xếp nhẹ nhàng, gọn gàng theo từng loại, qua đó rèn ý thức tự giác, ý thức lao động tự phục vụ.
+ Trong giờ ngủ: Sau khi nghe hồi trống báo, giáo viên nhắc nhở học sinh về phòng ngủ và tuyệt đối im lặng, giữ vệ sinh chung. Giờ ngủ học sinh không được làm việc khác như: đọc truyện, nghịch đồ chơiPhải thực hiện giờ nào, việc nấy. Giáo viên nhắc nhở học sinh nếu không ngủ, trong người sẽ mệt mỏi, ảnh hưởng giờ học chiều.
Trước giờ ngủ, học sinh tự lấy chăn, gối cho mình, chú ý không để bạn giằng co hay làm bẩn rách đồ dùng. Sau giờ ngủ lại xếp đồ dùng vào tủ cá nhân cho ngăn nắp, cẩn thận, đúng ngăn của mình, rèn học sinh ý thức giữ gìn của công và đức tính cẩn thận, gọn gàng.
+ Đầu giờ học chiều: Giáo viên nhắc nhở, hướng dẫn học sinh dậy rửa mặt, chải đầu, sửa sang quần áo tươm tất, uống sữa (nếu có mang đi) rồi mới vào học. Lưu ý nhắc nhở học sinh gấp vỏ hộp sữa đúng cách sau khi uống và để rác vào đúng nơi quy định. Qua đó cùng giáo dục học sinh tác phong gọn gàng, ý thức bảo vệ môi trường, hình thành lối sống đẹp, một trong các tiêu chuẩn của học sinh thanh lịch.
2.3. Đối với học sinh bán trú: Bản thân các em khi tham gia bán trú phải thực hiện đúng nội quy nhà trường, làm đúng lời dạy và các hướng dẫn của thầy cô và mọi người cũng như sự giúp đỡ của bạn bè. Hàng ngày các em được tôi luyện trong giờ học, giờ ăn, giờ ngủ, giờ chơi; biết tự phục vụ bản thân mình, biết giữ vệ sinh cá nhân và nơi công cộng, có ý thức trách nhiệm với tập thể, giữ gìn của công, tiết kiệm, tự giác thực hiện nếp sống văn minh. Như thế mới đảm bảo sức khoẻ, tránh bệnh tật để học tập tốt. Qua môi trường bán trú hình thành nhân cách cho các em có lối sống lành mạnh, đạo đức tác phong tốt, ý thức kỷ luật, quý trọng thầy cô và đoàn kết với bạn bè, với mọi người xung quanh.
Một số tình huống thực tế và phương án xử lý cụ thể:
Tình huống thứ nhất: Em L (3A1) cứ đến giờ ăn không vào ngay, mải chơi mãi sau mới ăn, thức ăn không hợp khẩu vị, đòi thức ăn khác, cô nhắc nhở động viên, gặp phụ huynh học sinh trao đổi mới biết: L là con một được nuông chiều, ở nhà thích gì được đấy, hơi tí là hờn dỗi. Giáo viên giải thích: Sống tập thể có gì ăn nấy, không thể chiều theo ý muốn của em. Nếu
em không ăn sẽ đói và các bạn sẽ chê cười. Từ đó em đã tự giác hoà mình với các bạn và ăn uống ngon lành.
Tình huống thứ hai: Xảy ra trong giờ ăn trưa: Em T (2A2) giằng thìa của em V (3A3), canh bắn tung toé ra cả áo bạn. Giáo viên trực tiếp nhắc nhở, không cáu gắt với các em. Hẹn cuối giờ giải thích sự việc trên cho các em. Cả hai đều mắc khuyết điểm, không nhường nhịn nhau là chưa ngoan, đổ canh gây lãng phí, mất trật tự, mất vệ sinh là thiếu ý thức với tập thể. Hai em thấy sai và hứa sửa chữa, sau đó đã tiến bộ.
Tình huống thứ ba: Em H (3A2) có hôm đến lớp với tâm trạng không vui, ngay trong giờ ăn giáo viên cũng nhận thấy em chảy nước mắt. Các cô giáo phải nhắc nhở và động viên em. Tìm hiểu kỹ nguyên nhân giáo viên thấy bố mẹ em mới chia tay nhau, H ở ở với bà ngoại. Bố em có lúc rượu say đánh mẹ con em bầm tím. Mẹ hay bực mình cáu gắt với em, hễ em làm gì sai, mẹ lại tức giận mắng nhiếc. Vì thế em rất buồn, chán nản nên học lực giảm. Giáo viên trông bán trú đã cùng giáo viên chủ nhiệm trực tiếp đến gặp mẹ em góp ý và phân tích để mẹ em hiểu ra, thương con hơn, động viên con khắc phục hoàn cảnh để học tập, rèn luyện. Bằng cách nói chuyện để người mẹ cần hướng dẫn con thực hiện những việc làm đúng, nếu có sai thì nhẹ nhàng nhắc nhở vì “gia đình là chỗ dựa của con cái”, nếu thiếu tình thương của bố mẹ, đặc biệt là người mẹ thì trẻ em dễ bị lôi kéo vào những việc làm xấu, những tệ nan xã hội, ảnh hưởng đến tương lai sau này. Về phía em H cũng phải thấy bà ngoại và gia đình vẫn rất thương quý em, vì thế bản thân em phải vượt lên hoàn cảnh để học tập tốt. Động viên các bạn khá, giỏi của lớp đến giúp H học tập. Và sau đó H đã tiến bộ và chăm ngoan hơn.
Tình huống thứ tư: Hôm thứ hai (16/1/2022) đầu giờ ăn sau khi điểm danh lớp bán trú mình phụ trách, cô giáo A thấy thiếu học sinh K lớp 4A3. Cô A báo giáo viên chủ nhiệm và điện thoại cho gia đình. Bố mẹ em cứ chắc con đang ở lớp bán trú, giáo viên kết hợp gia đình đi tìm mới thấy em K đang chơi điện tử ở quán Internet, trên tay đang cầm gói quà để ăn. Qua cô chủ nhiệm còn được biết K lười học, hay nói dối. Có hôm đầu giờ học kêu mệt và vào phòng y tế nằm chơi. Cô y tế kiểm tra không có vấn đề gì đã đưa em về ngay lớp học. Cô A và giáo viên chủ nhiệm đã phân tích cái sai của K: Nói dối thầy cô, gia đình là không tốt, tự ý bỏ ăn về và đi chơi là không tự giác chấp hành nội quy nhà trường, lỡ trên đường về có xảy ra tai nạn thì bản thân sẽ thiệt thòi, lại làm ảnh hưởng đến cô giáo và nhà trường. Bỏ bữa ăn là lãng phí, ăn quà dọc đường dễ bị
ngộ độc, mất vệ sinh. Mải chơi bỏ giấc ngủ trưa sẽ hại đến sức khoẻ, ảnh hưởng giờ học chiều. Chơi điện tử nhiều sẽ hại mắt, bỏ cả học là saiKết hợp trao đổi để phụ huynh học sinh thấy việc làm sai của con mình, cố gắng quản lý con chặt chẽ hơn, tuyệt đối không cho tiền quà sáng để con tự mua ăn, động viên nhắc nhở con cái học tập và rèn luyện. Kết hợp bộ phận bảo vệ quản lý chặt chẽ giờ sinh hoạt bán trú. Từ đó đến nay K đã có tiến bộ
Tình huống thứ năm: Em P (5A2) thường hay gây gổ đánh nhau với bạn, cãi cả cô giáo. Đầu giờ ngủ hay chạy lung tung, xô đẩy bạn ngã. Trước sự việc như vậy, giáo viên đã bình tĩnh nhắc nhở em, tìm hiểu nguyên nhân vì sao P lại như vậy.
Được biết P mồ côi mẹ, hoàn cảnh gia đình gặp nhiều khó khăn do bố suốt ngày mải kiếm sống, giao phó cho nhà trường. Vì thế em P thiếu sự chăm sóc dạy dỗ của cha, thiếu tình thương của mẹ. Giáo viên thông cảm hoàn cảnh gia đình, gặp gỡ trao đổi với phụ huynh học sinh mặc dù có bận nhưng hàng ngày vẫn nên dành chút thời gian quan tâm đến con cái, kết hợp cùng nhà trường để giáo dục con mình. Bằng tình cảm thân mật qua trò truyện, giáo viên phân tích cho P hiểu rõ: Em chưa chấp hành nội quy bán trú, việc đánh bạn và đẩy bạn ngã là sai, xảy ra tai nạn sẽ càng nguy hiểm, lại bị các bạn không chơi cùng nữa.. Hoặc cãi lại cô là chưa ngoan, chạy nhảy trên bàn làm mất trật tự, làm hỏng bàn ghế là vi phạm nội quy của nhà trường, là phá hoại của công. Em đã thấy cái sai của mình, xin lỗi cô giáo và các bạn, hứa sửa chữa. Mặt khác giáo viên lấy tấm gương bạn X (5A4) mặc dù mồ côi cả bố lẫn mẹ song vẫn ngoan, học giỏi để P và cả lớp học tập, đồng thời nhờ nhóm bạn tốt trong lớp 5A2 hàng ngày nhắc nhở, giúp đỡ P tiến bộ.
Chương 4
KẾT QUẢ THỰC HIỆN
Đánh giá chung về kết quả hoạt động bán trú;
Sức khoẻ học sinh đảm bảo, qua kiểm tra bằng khám sức khỏe định kì, tỉ lệ học sinh suy dinh dưỡng giảm.
Học sinh được an toàn trong các hoạt động ăn, nghỉ, học tập, vui chơi.
Số lượng học sinh bán trú tăng, chất lượng phục vụ tốt hơn.
Đội ngũ tham gia bán trú đúc rút nhiều kinh nghiệm đảm bảo an toàn thực phẩm, vệ sinh môi trường, vệ sinh học đường
Đánh giá kết quả giáo dục.
Kết quả giáo dục toàn trường trong năm học rất khả quan.
Cụ thể:
Năm học
Đánh giá
về Phẩm chất
Đánh giá về Năng lực
Đánh giá về học tập
2022-2023
(Cuối học kì I)
528/528= 100%
Tốt và Đạt
528/528= 100%
Tốt và Đạt
525/528= 99,5%
HT và HT Tốt các môn học
Cuối năm học
Chưa có
Chưa có
Chưa có
Đa số học sinh đạt kết quả học tập, kĩ năng sống tốt và chăm ngoan nằm ở khối học sinh bán trú (đạt trên 80%).
Qua hoạt động bán trú: Học sinh rèn được các thói quen tốt: Tính độc lập, tính trung thực, tính tập thể, tự lao động phục vụ bản thân mình
Đội ngũ giáo viên, cán bộ công nhân viên đúc rút kinh nghiệm giao tiếp các mối quan hệ trong trường và ngoài xã hội
Phần III
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
Kết luận:
Giáo dục đạo đức cho học sinh là trách nhiệm chung của toàn xã hội, trong đó nhà trường và gia đình có vai trò quan trọng. Sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường với gia đình, nắm bắt các hành vi và thái độ của học sinh một cách thường xuyên, chặt chẽ sẽ đem lại hiệu quả quả giáo dục thiết thực và có ý nghĩa.
Đổi mới giáo dục với mục đích lấy học sinh làm trung tâm. Vì thế, việc dạy học, các hoạt động giáo dục trong và ngoài giờ lên lớp đều phải hướng tới mục tiêu giáo dục toàn diện, phát huy được tính tích cực trong học tập, rèn luyện của học sinh. Tất cả các hoạt động trong nhà trường đều xuất phát từ mục tiêu nâng cao chất lượng giáo dục. Với học sinh tiểu học, giáo dục đạo đức, giáo dục ý thức trách nhiệm và cách sống ngay từ khi các em bước chân tới trường là một yêu cầu cần thiết mà mỗi nhà trường cần xác định rõ. “Dạy con từ tuổi còn thơ” vốn là câu cửa miệng mà các bậc tiền nhân đã dạy là không bao giờ lạc hậu, bởi một mầm cây được uốn nắn, chăm sóc chu đáo ngay từ nhỏ sẽ trở thành một cây thẳng, đẹp, đúng với mong ước của người trồng sau này.
Xuất phát từ nhận thức trên, hoạt động bán trú của trường tiểu học Tạ Hoàng Cơ đã xác định không đơn thuần chỉ là chăm lo sức khoẻ cho học sinh qua ăn, nghỉ buổi trưa mà cao hơn, đây còn là hoạt động giáo dục đạo đức cho
học sinh ngoài giờ lên lớp. Xuất phát từ việc xác định rõ nhiệm vụ, gắn với phân tích tình hình thực tiễn của địa phương và thực tiễn nhà trường, từng bước đội ngũ cán bộ giáo viên nhân viên làm công tác bán trú của trường đã xây dựng và hình thành những biện pháp giáo dục hợp lý thông qua bữa ăn và giờ nghỉ trưa cho học sinh.
Việc giáo dục đạo đức cho học sinh không thể nóng vội. Thông qua những bữa ăn, giấc ngủ; mỗi ngày một ít bằng những hành động, những việc làm cụ thể của cán bộ giáo viên nhân viên. Bằng sự ân cần niềm nở, trách nhiệm và yêu thương, song cũng rất nghiêm khắc nhắc nhở học sinh không vi phạm, nhà trường đã dần tạo cho các em cách sống hoà đồng, trách nhiệm và ý thức cá nhân, tự giác trong các hoạt động. Những việc làm đó chính là đã góp phần giáo dục đạo đức hay nói một cách cụ thể hơn, cùng với các hoạt động giáo dục trong nhà trường, hoạt động bán trú đã góp phần hình thành nhân cách con người mới theo mục tiêu giáo dục đề ra.
Khuyến nghị:
Để thực hiện có hiệu quả hơn nữa việc giáo dục đạo đức cho học sinh tiểu học thông qua hoạt động bán trú, tôi thấy cần khuyến nghị một vài vấn đề:
Đối với nhà trường:
Tiếp tục chỉ đạo cán bộ, giáo viên, nhân viên làm côn tác quản lý chăm sóc bán trú; áp dụng triệt để các giải pháp đã trình bày trong sáng kiến, đồng thời tham khảo và vận dụng linh hoạt các phương án xử lý một số tình huống cụ thể đã nêu trong mục 3 chương 2.
Chỉ đạo giáo viên giáo dục học sinh giữ gìn trang thiết bị đã được cấp và được tặng như: bàn ghế, tủ bán trú, mành rèm, máy chiếu, điều hoà, các trang thiết bị nhà ăn, nhà bếpđể sử dụng được lâu bền.
Đối với cấp trên:
UBND huyện tiếp tục tạo điều kiện quan tâm trang bị cơ sở vật chất hiện đại phục vụ công tác bán trú cũng như các hoạt động khác cho các nhà trường.
Ngành giáo dục thường xuyên tổ chức các chuyên đề cấp thành phố, cấp huyện về công tác quản lý bán trú và giáo dục đạo đức kĩ năng sống cho học sinh thông qua các hoạt động bán trú để BGH và giáo viên, nhân viên các nhà trường được tham dự và học tập kinh nghiệm.
Trên đây là một số giải pháp mà tôi đã thực hiện trong năm học qua tại trường Tiểu học Tạ Hoàng Cơ và đã có những kết quả tốt đẹp. Do thời gian và
trình độ có hạn nên khó tránh khỏi những khiếm khuyết chủ quan, tôi rất mong nhận được sự góp ý và giúp đỡ chân thành của các bạn bè đồng nghiệp, của các đồng chí lãnh đạo, các nhà quản lý chuyên môn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày 28 tháng 4 năm 2023
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết, không sao chép nội dung của người khác. Nếu sai tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Người thực hiện
Trần Thị Bẩy

File đính kèm:

  • docxthong_qua_hoat_dong_ban_tru_giao_duc_dao_duc_cho_hoc_sinh_ti.docx
  • pdfThông qua hoạt động bán trú giáo dục đạo đức cho học sinh tiểu học.pdf