SKKN Một số giải pháp giáo dục đạo đức cho học sinh Tiểu học

ở những lớp dưới.
Giải pháp 4: Giáo dục đạo đức cho học sinh thông qua các hoạt động ngoài giờ lên lớp
          - Tổ chức các buổi sinh hoạt dưới cờ vào mỗi thứ hai hàng tuần, biểu dương các tập thể, cá nhân, uốn nắn những thiếu sót và giới thiệu, định hướng những nội dung cần giáo dục cho học sinh.
          - Tổ chức tốt các ngày chủ điểm trong năm học gắn với kỷ niệm các ngày lễ lớn của dân tộc; thông qua đó giáo dục truyền thống cách mạng, lòng tự hào dân tộc, ý chí quật cường và tình yêu quê hương đất nước cho học sinh. Thông thường mỗi tháng trong năm học đều có ngày lễ lớn chẳng hạn: Kỷ niệm cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9 . Ngày 20/10: Thành lập Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam. 20/11: Ngày nhà giáo Việt Nam. 22/12: Ngày thành Quân đội nhân dân Việt Nam, ngày quốc phòng toàn dân. 08/3: Ngày Quốc tế phụ nữ.
10/3 âm lịch (thường vào tháng 4 dương lịch): Ngày giỗ Tổ Hùng Vương. 30/4: Ngày giải phóng miền Nam thống nhất đất nước. 19/5: Kỷ niệm ngày sinh của Hồ Chủ Tịch. 01/6: Ngày Quốc tế Thiếu nhiNgoài ra còn nhiều ngày kỷ niệm khác nữa. Dựa vào các ngày lễ vừa nêu trên, có thể tổ chức cho các em sinh hoạt theo chủ đề với nhiều nội dung phong phú chẳng hạn:
          + Tháng 9-10: Chủ đề: Truyền thống nhà trường.
Hãy viết và nói gì về kỷ niệm một ngày khai trường để lại cho em nhiều ấn tượng sâu sắc nhất. Hãy nói và kể những công việc em đã làm để làm sạch đẹp trường lớp;
 	+ Tháng 11: Chủ điểm: Kính yêu thầy giáo cô giáo.
Học sinh sẽ làm báo tường, chuẩn bị các tiết mục văn nghệ (ca hát, kể chuyện, làm thơ, tiểu phẩm nói về thầy cô)
         + Tháng 12: Chủ điểm : Uống nước nhớ nguồn.
HS sẽ làm báo tường, tìm hiểu về chú bộ đội, những người có công với đất nước; múa hát, kể chuyện về chú bộ đội.
   	+ Tháng 01-02: Chủ điểm giữ gìn truyền thống văn hóa dân tộc.
Học sinh sẽ tìm hiểu lịch sử truyền thống , nét văn hóa của quê hương, tham gia các hoạt động do trường, địa phương tổ chức: ngày Tết quê em....
+ Tháng 3:Chủ điểm: Yêu quý mẹ và cô giáo.
Hãy nói tình cảm của mình với bà, với mẹ, cô giáo; hát những bài hát về bà, mẹ, cô giáo, ;
         + Tháng 4: Chủ điểm: Hòa bình và hữu nghị.
Tổ chức cho học sinh sưu tầm tranh ảnh, tư liệu về cuộc sống của thiếu nhi trên toàn thế giới; Tổ chức văn nghệ chào mừng ngày 30-4 và ngày 1-5, giao lưu về quyền và bổn phận của trẻ em.
          + Tháng 5: Chủ điểm: Bác Hồ kính yêu.
Tổ chức cho học sinh thi đua học tốt, rèn luyện chăm chào mừng ngày thành lập đội TNTP HCM.
 Kỉ niệm ngày sinh của Bác, tìm hiểu về 5 điều Bác Hồ dạy, học tập và làm theo tấm gương đạo đức HCM.
          Với những chủ đề trên, các em trao đổi, thảo luận sôi nổi, được phép trình bày quan điểm riêng của mình về chủ đề đó. Giờ sinh hoạt trở nên hấp dẫn, hứng thú và qua đó GVCN nắm bắt được suy nghĩ và hành động của học sinh trên cơ sở đó và có biện pháp giáo dục đạo đức cho phù hợp.
Các buổi sinh hoạt tập thể dưới cờ đầu tuần và các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp góp phần vào việc giáo dục những hành vi ứng xử cho học sinh đạt hiệu quả. Để giáo dục kịp thời những hành vi ứng xử trong các buổi sinh hoạt tập thể, tôi luôn lồng ghép những nội dung giáo dục đạo đức cho học sinh như kể chuyện về gương “Người tốt – việc tốt”, tuyên dương những học sinh ngoan, lễ phép.
Như vậy, với cách lồng ghép vào các buổi sinh hoạt tập thể để giáo dục đạo đức cho học sinh, sự tiến bộ của các em về hành vi ứng xử ngày được nâng cao, các em ý thức hơn và biết điều chỉnh hành vi một cách tích cực hơn. Điển hình như em Nguyễn Ngọc Khương khi vào nhận lớp hình như lúc nào tôi cũng nghe em nói chuyện với các bạn chỉ sử dụng “mày-tao” nhưng với những lần sinh hoạt tập thể tôi thấy em tiến bộ rất nhiều. Bây giờ em giao tiếp với bạn đã gọi “bạn” xưng “tớ, mình”.
Ngoài ra, trong tuần tôi thường dành riêng một khoảng thời gian cho việc sinh hoạt lớp, qua đó tôi dạy cho các em những bài hát, kể những câu chuyện có nội dung giáo dục hành vi ứng xử tốt. Đồng thời, trong những lần sinh hoạt lớp tôi yêu cầu các em tìm những gương tốt của các bạn về chăm ngoan, lễ phép, để kể cho nhau nghe. Cuối mỗi buổi sinh hoạt lớp tôi thường gọi các bạn nằm trong ban cán sự lớp lên tổng kết điểm thi đua của học sinh trong lớp về học tập, đạo đức. Qua việc sinh hoạt lớp đều đặn, học sinh trước đây vốn rụt rè, nhút nhát, nhiều em khi giáo viên hỏi mãi vẫn không trả lời, hoặc không biết ứng xử giao tiếp với bạn bè, nay đã có những hành vi ứng xử tốt hơn và tiến bộ rõ rệt.
Ví dụ: Như em NguyễnTuấn Đạt- một học sinh ngoan, học lực tốt trong lớp nhưng trong các giờ học em rất trầm, hầu như em không bao giờ giơ tay phát biểu bài mặc dù các kiến thức đó em đều nắm rõ , lúc trước khi hỏi đến em, em không trả lời, gọi em lên bảng để kể chuyện hay hát trước lớp trong giờ sinh hoạt tập thể em cũng không dám lên thậm chí còn khóc vì em quá nhút nhát, tôi hỏi mãi em mới lí nhí trong miệng mà tôi cũng chẳng nghe được gì. Nhưng bây giờ em tiến bộ rất nhiều, em đã nói to trong những lần sinh hoạt tập thể, đồng thời cũng mạnh dạn tham gia phát biểu ý kiến trước đám đông
Giải pháp 5: Tăng cường công tác giáo dục giữa gia đình, nhà trường và xã hội
 Việc thực hiện các nhiệm vụ giáo dục đạo đức cho học sinh Tiểu học là một công việc khó khăn, phức tạp. Bởi lẽ, trong quá trình giáo dục đạo đức học sinh được tiếp nhận những tác động từ nhiều phía: Nhà trường - Gia đình - Xã hội. Công tác giáo dục nói chung và giáo dục đạo đức nói riêng chỉ đạt hiệu quả cao khi có sự thống nhất của các bên nêu trên theo hướng tích cực. Đối với học sinh Tiểu học thì việc kết hợp giáo dục đạo đức của nhà trường, gia đình, xã hội có vai trò quan trọng. Sự kết hợp chặt chẽ giữa các yếu tố trên làm cho việc giáo dục đạo đức đến với học sinh được thực hiện theo những yêu cầu thống nhất. Giúp cho cha mẹ học sinh và giáo viên hiểu rõ về đối tượng giáo dục của mình, nhờ đó đề ra được những biện pháp giáo dục phù hợp. Đồng thời các bên liên quan có thể hỗ trợ lẫn nhau trong công tác giáo dục một cách kịp thời nhất. Và nhờ đó sự kết hợp giáo dục giữa nhà trường, gia đình, xã hội từ lâu đã được xem là nguyên lý cơ bản của giáo dục. Ở trường tôi việc kết hợp giáo dục đạo đức cho học sinh giữa nhà trường, gia đình, xã hội đã được thực hiện theo cơ chế phân công - Hợp tác bằng việc làm cụ thể, thiết thực của cha mẹ học sinh, giáo viên và cộng đồng. Cụ thể là:
          - Chúng tôi xác định rõ chức năng, nhiệm vụ, điểm mạnh của mỗi bên liên quan. Nhà trường sẽ chuyên trách về giáo dục. Theo đó nhà trường và giáo viên có nhiệm vụ thông báo kết quả học tập, rèn luyện của học sinh ở trường, thông báo chủ trương, kế hoạch công tác của nhà trường cho phụ học sinh. Chủ động thu hút cha mẹ học sinh tích cực tham gia công tác giáo dục. Nhà trường luôn chú ý đúng mức đến một số nội dung liên quan đến việc giáo dục đạo đức cho học sinh như trao đổi về ưu, nhược điểm ở nhà trường, ở gia đình để đưa ra biện pháp giáo dục phù hợp. Đặc biệt, nội dung bồi dưỡng kiến thức sư phạm, kiến thức gia đình cho cha mẹ học sinh đã trở thành mối quan tâm của cả hai phía.
          - Xây dựng quy định về nếp sống hằng ngày ở nhà, ở trường, ở địa phương của học sinh làm cơ sở cho việc thống nhất yêu cầu, nội dung giáo dục cũng như việc đánh giá kết quả giáo dục. Nội dung của từng việc làm, yêu cầu mà học sinh cần đạt được khi thực hiện nhiệm vụ. Các việc làm đó được sắp xếp theo một trật tự nhất định tùy điều kiện cụ thể của gia đình, nhà trường, địa phương và trình độ phát triển của học sinh ở từng lớp. Quy định này là do GVCN và phụ huynh học sinh xây dựng từ đầu năm học trong phiên họp cha mẹ học sinh đầu năm. Những điều chỉnh cần thiết sẽ được hai bên thông báo kịp thời cho nhau trong suốt quá trình học tập của cả năm học.
Việc giáo dục hành vi ứng xử của học sinh mọi lúc mọi nơi giúp điều chỉnh kịp thời những biểu hiện chưa đúng trong mọi hành vi ứng xử của các em. Tuy nhiên, trong thực tế các em không được giáo dục kịp thời do người lớn không chú ý sửa sai, điều chỉnh cho các em trong thời gian các em ở nhà hoặc ngoài xã hội. Đối với thời gian ở lớp, ở trường học sinh luôn được thầy cô điều chỉnh hành vi ứng xử khi biểu hiện sai lệch. Nhưng đó là thời gian ở trên lớp khi có thầy cô bên cạnh. Tuy nhiên thầy cô không thể bao quát được mọi hành vi ứng xử của các em như trong giờ chơi, trên đường đi học về, ở nhà, 
Vì vậy, để có thể giáo dục kịp thời, chấn chỉnh những sai lệch cho các em trong cuộc sống cũng như trong học tập hàng ngày tôi tiến hành thực hiện như sau: Mời phụ huynh học sinh lên trao đổi trực tiếp, trao đổi qua tin nhắn SMAS, nhóm Zalo chung của lớp... để kịp thời những giải pháp kịp thời vói những hành vi ứng xử chưa đúng của cho học sinh. 
Ví dụ: Thông tin từ phụ huynh học sinh em Nguyễn Văn Minh gọi điện trao đổi với tôi và nói: “ Em Minh về nhà thường không ôn bài cô dạy, tan học về thường la cà, không về nhà đúng giờ mà tụ tập với một số bạn bè chưa ngoan trong xóm để đi câu cá, leo trèo....rất nguy hiểm. Khi chơi với em bé thường không nhường nhịn và em nói chuyện với tôi không dạ thưa.... Nhờ cô giáo giáo dục em giúp tôi, tôi rất cảm ơn cô!” chính nhờ thông tin phản hồi của phụ huynh học sinh mà tôi có cơ hội điều chỉnh hành vi ứng xử của các em một cách kịp thời và nhanh chóng. Tôi còn thường xuyên trao đổi với một số phụ huynh khác xung quanh nhà của em để nắm thông tin về các hành vi đạo đức của các em.
Nhóm lớp trên Zalo của lớp tôi cũng hoạt động rất hiệu quả. Không chỉ thông báo những vi phạm của học sinh cho phụ huynh mà tôi còn thông báo cho phụ huynh những tiến bộ, những cố gắng...Tôi cũng không quên gửi những lời động viên, khích lệ đến học sinh của mình khi các em thật sự cố gắng.
7.1.2 Những điểm khác biệt, tính mới của giải pháp so với giải pháp đã, đang được áp dụng:
 - Giáo dục đạo đức lối sống có vai trò quan trọng trong mục tiêu giáo dục toàn diện của học sinh. 
- Có vị trí đặc biệt quan trọng trong việc giáo dục trẻ ở bậc Tiểu học. Nó không chỉ bồi dưỡng nhận thức về chuẩn mực đạo đức xã hội , mà còn góp phần định hình và phát huy những phẩm chất cần thiết của nhân cách con người.
- Có thể thông qua các hoạt động thường ngày của học sinh mà giáo viên biết được hành vi của các em đối với thầy cô giáo, bạn bè, trường lớp 
7.2 Về khả năng áp dụng của sáng kiến
Giải pháp được tôi áp dụng trong lớp mình đang giảng dạy và thấy mang lại hiệu quả thiết thực. Ngoài ra sáng kiến có thể áp dụng vào việc giáo dục đạo đức cho học sinh các lớp trong trường Tiểu học Kim Long nói riêng và học sinh Tiểu học nói chung. Nhằm giúp các em có một nếp sống lành mạnh, có hành vi ứng xử trong giao tiếp đối với thầy cô, bạn bè và mọi người xung quanh. Giúp học sinh có thái độ học tập tốt, để vận dụng những kiến thức đã học áp dụng vào cuộc sống thực tế, tạo thói quen thường xuyên trong giao tiếp
 Sáng kiến có thể áp dụng vào việc giáo dục đạo đức cho học sinh các lớp trong trường Tiểu học Kim Long B nói riêng và học sinh Tiểu học nói chung.
8. Những thông tin cần được bảo mật : Không
9. Các điều kiện cần thiết để áp dụng giải pháp
- Ban Giám hiệu: Tạo điều kiện cho giáo viên về cơ sở vật chất , thời gian cung cấp thông tin kịp thời, cần thiết.
- Giáo viên: Thường xuyên trau dồi chuyên môn, nghiệp vụ, không ngừng học hỏi những phương pháp giáo dục đạo đức mới, phù hợp với từng đối tượng học sinh. Yêu nghề, mến trẻ hết mình vì học sinh, không ngừng tìm tòi sáng tạo, say mê với công việc và tận tụy với học sinh. 
- Học sinh có ý thức tự giác, tích cực rèn luyện tu dưỡng đạo đức, biết lắng nghe lời khuyên lời nhận xét, dạy bảo của thầy cô của ông bà, bố mẹ. Biết khắc phục nhược điểm của bản thân mình.Mạnh dạn góp ý, sửa sai, giúp đỡ bạn bè trong lớp.
10. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng giải pháp theo ý kiến của tác giả và theo ý kiến của tổ chức, cá nhân đã tham gia áp dụng giải pháp lần đầu, kể cả áp dụng thử (nếu có) theo các nội dung sau:
+ So sánh lợi ích kinh tế: Áp dụng sáng kiến này sẽ giúp tiết kiệm thời gian, công sức của giáo viên trong việc giáo dục đạo đức cho học sinh, đồng thời nâng cao năng suất lao động của giáo viên.
+ So sánh lợi ích xã hội:
 * Đối với giáo viên: 
- Giáo viên chủ động, tự tin hơn trong việc giáo dục đạo đức lối sống cho học sinh Tiểu học.
- Được phụ huynh tin tưởng, nể trọng trong việc giáo dục đạo đức cho học sinh.
- Ban giám hiệu yên tâm khi bàn giao lớp và được đồng nghiệp coi trọng.
* Đối với học sinh: 
- Học sinh xác định được mục tiêu học tập, ham học, trung thực trong học tập, lễ phép kính trọng người lớn tuổi và thầy cô giáo; đoàn kết với bạn bè trong lớp; mạnh dạn trong giao tiếp và tích cực tham gia các hoạt động của trường, lớp.
- Có thái độ rõ ràng, ủng hộ cái tốt, cái đúng lên án , không đồng tình với cái xấu, cái sai.....
 * Đối với phụ huynh:
- Phụ huynh tin tưởng giáo viên trong việc giáo dục học sinh. 
- Phụ huynh phấn khởi khi thấy con em mình ngoan hơn, ngày càng tiến bộ trong học tập.
10.1 Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của tác giả
Bảng so sánh kết quả trước khi áp dụng sáng kiến và sau khi áp dụng sáng kiến với 38 học sinh.

Trước khi áp dụng sáng kiến
Sau khi áp dụng sáng kiến
So sánh
TS
%
TS
%

Ứng xử tốt.
32
84,2
37
97,3
Tăng 13,1 %
Ứng xử với người lớn, thầy cô chưa tốt.
2
5,3
0
0
Giảm 5,3 %

Chưa biết giúp đỡ, xưng hô, ứng xử với bạn bè.
4
10,5
1
2,7
Giảm 7,8 %

10.2. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng giải pháp theo ý kiến của tổ chức, cá nhân đã áp dụng sáng kiến
 Tính cách con người của học sinh tiểu học dần dần được hình thành qua các cử chỉ, thái độ, hành vi đạo đức là không thể thiếu, để các em tiến lên lớp trên. Giúp các em có thói quen sử dụng tốt những hành vi chuẩn mực có hiệu quả trong giao tiếp. Tôi nghĩ rằng việc giúp học sinh ngoài việc phát triển các hành vi đạo đức cho các em cần có yêu cầu cao hơn, là để học sinh trở thành các công dân tốt cho xã hội, là thành viên tốt trong gia đình. Vì vậy không chỉ một mình giáo viên mà thực hiện tốt được mà người giáo viên cần chủ động phối hợp tốt với bạn bè học sinh, thầy cô giáo trong trường, phụ huynh học sinh và các tổ chức xã hội.
 Bằng cách học hỏi ở đồng nghiệp, tìm tòi ở sách báo để học hỏi những biện pháp giáo dục tích cực, nhằm phục vụ cho việc dạy đạo đức có sức thuyết phục hơn nữa. Là một giáo viên trẻ, tuổi nghề còn ít, kinh nghiệm giảng dạy chưa nhiều, nên trong quá trình thực hiện đề tài, tôi không tránh khỏi những thiếu sót và hạn chế nhất định. Tôi rất mong được sự đóng góp ý kiến chân tình của quý thầy, cô giáo để đề tài của tôi hoàn thiện hơn. 
11. Danh sách những tổ chức/cá nhân đã tham gia áp dụng thử hoặc áp dụng giải pháp lần đầu (nếu có)
STT
Tên tổ chức/ cá nhân
Địa chỉ
Phạm vi/ lĩnh vực áp dụng sáng kiến
1
Nguyễn Thị Huệ Thu
Trường Tiểu học Kim Long B, huyện Tam Dương, tỉnh Vĩnh Phúc
Một số giải pháp giáo dục đạo đức cho học sinh Tiểu học

Kim Long, ngày 02 tháng 3 năm 2021
Hiệu trưởng
Nguyễn Thị Lệ Hương
Kim Long, ngày 27 tháng 2 năm 2021
Tác giả sáng kiến
Nguyễn Thị Huệ Thu