SKKN Biện pháp rèn kỹ năng sống cho học sinh qua môn Đạo đức ở lớp 3A trường PTDTBTTH2 xã Thiện Tân

n sát tranh, băng hình, đóng vai, xử lí tình huốngnhưng lại chưa chú trọng đến việc trải nghiệm môn học đạo đức. 
Để giáo dục kỹ năng sống cho học sinh theo hướng trải nghiệm môn học có hiệu quả, ngay từ đầu năm học tôi đã tham mưu với Ban giám hiệu nhà trường cùng tổ chuyên môn khối 2+3 đưa nội dung này vào chuyên đề sinh hoạt tổ chuyên môn, sinh hoạt chuyên đề cùng nhà trường để xây dựng kế hoạch thực hiện trải nghiệm cụ thể theo từng bài đối với lớp sao cho có hiệu quả.
Ví dụ 1: dạy bài Đạo đức bài 3 "Tự làm lấy việc của mình” tôi xây dựng kế hoạch cho học sinh trải nghiệm thực tế ở tiết 2 tại “Vườn hoa Đất Việt” của nhà trường, các em tự phân nhóm, các em tự nhận ra được chăm sóc các loại cây cảnh thế nào là hợp lý, thế nào là chưa hợp lý từ đó tôi nhận xét từng nhóm và tuyên dương, khen kịp thời.
Ví dụ 2: dạy bài đạo đức bài 5: “Chia sẻ vui buồn cùng bạn” tôi xây dựng kế hoạch cho học sinh trải nghiệm vào tổ chức sinh nhật tập thể mùa đông cho học sinh, tự tay học sinh làm được những chiếc mũ sinh nhật bằng giấy và trang trí trên những chiếc mũ hài hòa để tặng các bạn vào ngày hôm đó, các em cảm thấy thích thú vui mừng và phấn khởi. Qua hoạt động này các em nhớ lâu và các em tham gia vào các việc làm của mình rất tích cực. 
Ví dụ 3: dạy bài Đạo đức bài 6: "Tích cực tham gia việc trường, việc lớp” tôi xây dựng kế hoạch cho học sinh trải nghiệm thực tế ở tiết 2, tại buổi trải nghiệm “Ngày hội trăng rằm” thi giao lưu trưng bày mâm ngũ quả với các lớp tại sân trường, các em tự phân nhóm, các em tự nhận thấy được bày mâm ngũ quả thế nào là đẹp, thế nào là chưa đẹp từ đó tôi nhận xét từng nhóm và tuyên dương, khen thưởng kịp thời cho các nhóm. 
Qua việc làm các em sẽ cảm thấy phấn khởi khi mình làm được những việc có ích và biết trân trọng thành quả lao động của mình cũng như của các bạn
1.6. Giáo dục kỹ năng sống phù hợp với một số hoạt động ở môn học. 
Các hoạt động được thiết kế phải bao gồm các dạng hoạt động cơ bản 
của lứa tuổi học sinh Tiểu học như: hoạt động văn hóa văn nghệ, hoạt động vui 
chơi giải trí, thể dục, thể thao.
Qua đây các em được học tập, được trải nghiệm và đặc biệt là các em được trực tiếp lĩnh hội những kỹ năng sống cơ bản cho bản thân. Việc tổ chức dạy học giáo dục kỹ năng sống cho học sinh, tôi đã tổ chức các hình thức dạy học và lựa chọn phương pháp tổ chức dạy học tích cực sao cho phù hợp giúp các em hứng thú hơn khi tham gia các hoạt động thực hành. Trong mỗi giờ học tổ chức nhiều hình thức và phương pháp đan xen lẫn nhau: Các hình thức làm việc cá nhân, cặp đôi, nhóm, cả lớp, hay ngoài không gian lớp học với một số phương pháp Trò chơi, đóng vai, hỏi đáp, thực hành qua các hoạt động thực tế tạo cho giờ học phong phú, sinh động, học sinh tích cực hơn trong các hoạt động học tập.
2. Đánh giá kết quả thu được:
2.1. Tính mới, tính sáng tạo
Tính mới, ở đây là thay vì việc giáo viên giảng, còn các em lắng nghe, chỉ nói không thực hành theo cặp, theo nhóm sẽ không tạo khả năng tư duy và sáng tạo phong phú của các em, thì bản thân tôi đã nghiên cứu và đổi mới trong phương pháp dạy học, cả về tư duy lẫn phương pháp để phù hợp với đối tượng học sinh lớp 3A. Năm học này tiếp tục rèn kỹ năng sống để học sinh của lớp học tốt môn đạo đức nhất là viêc rèn kỹ năng sống và quan trọng là vận dụng được để học sinh phát triển các kỹ năng sống hằng ngày, đặc biệt là kỹ năng giao tiếp tốt trong cuộc sống hàng ngày, kỹ năng thảo luận nhóm, kỹ năng thực hành trải nghiệm, kỹ năng thực hành bảo vệ môi trường Xanh- sạch- đẹp, trước tiên tác giả cần phải hiểu rõ tâm lý của các em trước khi áp dụng một số phương pháp dạy học mới. Từng bước làm thay đổi quá trình giáo dục thành quá trình tự giáo dục rèn luyện cho học sinh. Thông qua mỗi giờ dạy, tôi có lồng ghép tính liên hệ thực tiễn, mở rộng thực hành qua các bài học có tính so sánh để giúp các em rút ra được thông điệp cần nhận thức được qua mỗi bài học đạo đức ở lớp 3. 
Tính sáng tạo của sáng kiến tôi đã gắn vào hoạt động trải nghiệm thực tế vào phân môn đạo đức để học sinh vừa có dịp trải nghiệm, vừa ứng dụng trải nghiệm vào thực tiễn để học tập và sáng tạo. Thông qua trải nghiệm môn đạo đức tạo cho các em luôn phải tự suy nghĩ, tự tim tòi được những ý tưởng mới và những cách làm hay, cách giải quyết của một vấn đề mới. Dựa vào cơ sở đó các em có thể diễn đạt bằng lời với người nghe, trình bày và nắm được những việc mình đã làm và làm như thế nào có hiệu quả. Từ đó giúp các em tự tin hơn, mạnh dạn hơn khi được trao đổi với người khác.
 Đây là những hoạt động rất ấn tượng và học sinh rất thích thú vì vậy mà các em sẽ ghi nhớ được lâu hơn, khi dạy đạo đức bài 3: Tự làm lấy việc của mình, tôi đưa ra những câu hỏi gợi mở để học sinh thảo luận và các em thảo luận trả lời các câu hỏi rất nhanh, ngắn gọn, tìm được nhiều hoạt động để thực hành trải nghiệm tại “Vườn hoa Đất Việt” của nhà trường hoặc dạy bài 6: Tích cực tham gia việc trường, việc lớp, thì các em học sinh lại được thực hành trải nghiệm vào buổi sinh nhật tập thể mùa đông của nhà trường dưới sự giám sát của giáo viên. Ngoài ra các em học sinh còn được trải nghiệm xem qua màn hình nhỏ tại nhà trường
Bên cạnh đó song song với các hình thức trải nghiệm tôi đã vận dụng linh hoạt các phương pháp dạy học tích cực, các hình thức tổ chức dạy học đó để cho giờ học thêm sinh động, học sinh tích cực, chủ động hơn trong học tập. 
 Để nâng cao kỹ năng, hiệu quả của phân môn đạo đức thì việc duy trì truy bài 15’ đầu giờ là hết sức quan trọng tôi phân ra từng ban giám sát các công việc hằng ngày của học sinh các em thực hiện công việc của mình một cách chủ động
 2.2. Khả năng áp dụng và mang lại lợi ích thiết thực của sáng kiến
2.2.1. Khả năng áp dụng và nhân rộng:
 	Như vậy qua việc khảo nghiệm tôi nhận thấy các biện pháp tôi đề ra trong đề tài do tính thực tiễn, thiết thực và tương đối dễ sử dụng. Đặc biệt sáng kiến mang tính khả thi cao tại lớp 3A, trường PTDTBTTH2 xã Thiện Tân và tiếp tục áp dụng trong các năm học tiếp theo. Sáng kiến trên có thể trao đổi với các bạn đồng nghiệp trong trường và đồng nghiệp ở các trường bạn trong buổi sinh hoạt cụm môn số 2, vào ngày 19/12/2019 tại trường Tiểu học xã Hòa Lạc và cũng có thể nhân rộng với một số trường Tiểu học trong huyện Hữu Lũng.
Những giải pháp này tôi đã áp dụng thành công trong hội thi giáo viên dạy giỏi cấp trường lần 1, năm học 2019 – 2020, trong 02 giờ thi giảng, được Ban giám hiệu nhà trường, chủ tịch công đoàn, tổ trưởng chuyên môn đánh giá cao và xếp loại Giỏi. 
Sáng kiến được thực hiện với các giải pháp cụ thể tại trường PTDTBTTH2 xã Thiện Tân, từ tháng 4/2019 đến thời điểm hiện nay đã đạt được thành công và sẽ tiếp tục duy trì trong những năm học tiếp theo. 
2.2.2. Khả năng mang lại lợi ích thiết thực
 	 Qua việc áp dụng các phương pháp dạy học tích cực học sinh ở lớp 3A trường PTDTBT TH2 xã Thiện Tân, học sinh rất hứng thú học trong học tập. Từ đó sẽ tạo cho các em có thói quen trau dồi kỹ năng sống của bản thân, trưởng thành hơn qua mỗi ngày và trở thành những công dân tốt ngay từ năm học lớp 3 ở bậc tiểu học là những tấm gương sáng lan tỏa đến các bạn học sinh khác trong và ngoài nhà trường. 
Với các biện pháp mà tôi đã thực hiện áp dụng tại lớp 3A trường PTDTBTTH2 xã Thiện Tân trong năm học 2019 - 2020 với phương pháp dạy học mới, trong tất cả các tiết dạy.
 	 Sau khi áp dụng đề tài “ Biện pháp rèn kỹ năng sống thông qua môn đạo đức cho học sinh lớp 3A”. Tôi đã đạt được một số kết quả sau đây:
	 Học sinh ngoan, có nề nếp trong học tập, học sinh tiếp thu bài một cách chủ động, học sinh tích cực trong hoạt động của lớp, của nhà trường một cách nhiệt tình, không ỷ lại vào thầy cô, học sinh tự tìm tòi các câu hỏi và tự trả lời câu hỏi, tự có ý thức hơn trong các tiết học khác kết quả đạt được cao hơn
- Với các giải pháp mà tôi thực hiện đã làm thay đổi nhận thức, cách làm của các giáo viên trong trường, giáo viên cũng đã vận dụng linh hoạt cách làm của tôi để thực hiện dạy học trải nghiệm phù hợp với dạng bài. Bản thân tôi nhận thấy sáng kiến mang tính khả thi khá cao với chủ đề của môn mình phụ trách.
- Khi thực hiện sáng kiến tác giả đã nhận được sự tin tưởng, sự đồng tình của các bậc phụ huynh học sinh. Phụ huynh không còn coi môn đạo đức là môn học phụ, không cần thiết nữa. Sự quan tâm của phụ huynh với con em khi học tập cũng chu đáo hơn nhiều.
- Các em học sinh thích đến lớp, tới trường, thích tham gia vào các hoạt động trải nghiệm và tham gia mạnh dạn, tích cực hơn. Khi làm việc nhóm các em biết phân công các công việc cho nhau và cùng nhau chia sẻ ý kiến và học tập có sáng tạo hơn.
- Góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, giúp học sinh hình thành những năng lực, kỹ năng sống, phẩm chất tốt đẹp.
- Giúp học sinh có khả năng tư duy kiến thức sâu hơn, việc giao tiếp được mạnh dạn, tự tin, ý thức trách nhiệm của các em được tiến bộ rõ rệt. Từ khi tôi áp dụng sáng kiến, chất lượng môn đạo đức biện pháp rèn kỹ năng sống cho học sinh lớp 3A, tôi cũng được cải thiện hơn, giáo viên tham gia hội giảng cấp trường cũng đã đạt được kết quả tốt.
- Việc sinh hoạt ở lớp cũng như ở nhà, trong việc giao tiếp bằng lời nói, các em biết vận dụng những lời nói thân thiện vào thực tế, những lời chào, cảm ơn hay xin lỗi... đã trở thành thói quen, được các em vận dụng hằng ngày. 
 - Trong các tiết học đạo đức đã rất nhiều em xin được đóng vai tình huống, trò chơi, các em yêu thích môn học, phát biểu bài to, rõ ràng, lưu loát 	 - Học sinh lớp tôi đã có nhiều thói quen hành vi đạo đức tốt, tích cực, tạo cho bản thân mỗi học sinh những kỹ năng sống cần thiết như là: Biết tự nhận lỗi và sửa lỗi, kĩ năng giao tiếp ứng xử với thầy cô, bạn bè, ông bà cha mẹ và mọi người xung quanh... Thông qua dạy môn Đạo đức tôi luôn kết hợp giáo dục học sinh rèn kỹ năng sống nhờ vậy mà các em tự tin hơn và đặc biệt như các em học sinh lớp 3A thì bản thân các em đã tự mình làm lấy một số công việc phù hợp tự phục vụ cho mình mà không cần nhờ vả vào người khác.
* Kết quả học kỳ I năm học 2019- 2020 đạt như sau:
- Kết quả đạt được của giáo viên
Giáo viên thực hiện giảng dạy trong sinh hoạt chuyên môn cấp trường chuyên đề: Nâng cao chất lượng “ Vở sạch - Chữ đẹp” qua môn tập viết lớp 3A. Được chuyên môn và đồng nghiệp đánh giá tốt. 
Tham gia hội giảng cấp trường lần 1 thi đua chào mừng ngày nhà giáo Việt Nam 20/11, dạy 2 tiết xếp loại: Giỏi. 
Trong đợt tham gia thi đua các phong trào để chào mừng ngày nhà giáo Việt Nam 20/11. Bản thân tôi tham gia các tích cực, được ban giám hiệu, chủ tịch công đoàn, bạn bè đồng nghiệp bình chọn giáo viên xuất sắc.
 - Kết quả đạt được của học sinh 
+ Cuộc thi cấp cụm (Huyện): Một học sinh tham gia giao lưu thi an toàn giao thông cấp huyện đạt giải 3.
 + Lớp tham gia giao lưu “Ngày hội trăng rằm” thi trưng bày mâm ngũ quả lớp đạt giải nhì.
+ Thi đua dạy tốt, học tốt, các phong trào hoạt động tốt với các lớp như sau:
Tháng 9 thi đua học tốt, thực hiện tốt tháng ATGT được xếp cờ nhất.	 
Tháng 10 thi đua học tốt chào mừng ngày 20/10 ngày hội Liên hiệp Quốc tế phụ nữ được xếp cờ nhất.
Tháng 11 thi đua học tốt chào mừng ngày 20/11 ngày nhà giáo Việt Nam được xếp cờ nhất.
Tháng 12 thi đua các hoạt động tốt chào mừng ngày 22/12 ngày TLQĐNDVN, được xếp cờ nhì.
Tham gia giao lưu “Vở sạch - Chữ đẹp” cấp trường , 3 em đạt: 1 giải A, 2 giải B.
Chất lượng giáo dục học kỳ I năm học 2019-2020
 Lớp
Tổng số
Đánh giá định kì môn Tiếng Việt

Đánh giá định kì môn Toán

Hoàn thành tốt
Hoàn thành
Chưa HT
Hoàn thành tốt
Hoàn thành
Chưa HT
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
3A
24
8
33,3
16
66,7
0
0
11
45,8
13
54,2
0
0
2018-2019
23
7
30,4
16
69,6
0
0
9
39,1
14
60,9
0
0
So sánh
+1

+1

+ 2,9

0

-2,9

 0

0

+2

+6,7

-1

-5,8

 0

0
+ Đánh giá về năng lực
Lớp
TS
Tự phục vụ, tự quản
Hợp tác
Tự học và giải quyết vấn đề
Tốt
Đạt
CCG
Tốt
Đạt
CCG
Tốt
Đạt
CCG
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
3A
24
12
50
12
50
0
0
13
54,2
11
45,8
0
0
13
54,2
11
45,8
0
0
2018- 2019
23
11
47,8
12
52,2
0
0
12
52,2
11
47,8
0
0
11
47,8
12
52,2
0
0
So
sánh
+1

+2,2


-2,2

0

0

+1

+ 2,2

0

- 2

0

0

+2

+6,4

-1

-6,4

0

0
+ Đánh giá về phẩm chất
Lớp
TS
Chăm học, chăm học
Tự tin, trách nhiệm
Trung thực, kỷ luật
Đoàn kết, yêu thương
Tốt
Đạt
Tốt
Đạt
Tốt
Đạt
Tốt
Đạt
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
3A
24
9
37,5
15
62,5
9
37,5
15
62,5
16
66,7
8
33,3
19
79,2
5
20,8
2018-2019
23
8
34,8
15
65,2
8
34,8
15
65,2
15
65,2
8
34,8
18
78,7
5
21,7
So sánh
+1
+1
+2,7
0
-2,7
+1
-2,7
0
-2,7
+1
+1,5
0
-1,5
+1
+1,5
0
-0,9

IV. KẾT LUẬN
 Qua quá trình nghiên cứu thực hiện, tôi nhận thấy biện pháp rèn kỹ năng sống cho học sinh đã tạo cho học sinh hứng thú học tập, khả năng thực hành của học sinh nâng lên một cách chủ động, không ỷ lại vào các bạn và thầy cô, các em lựa chọn lao động, thực hành nhiệt tình. Học sinh trở nên tự tin hơn khi nhận xét, góp ý cho bạn. Đồng thời giúp bản thân tôi nâng cao chuyên môn nghiệp vụ. Bên cạnh đó cũng góp phần nâng cao cho các hoạt động phong trào của nhà trường sôi nổi hơn.
Chính vì vậy, các thầy cô giáo học luôn giữ vai trò vô cùng quan trọng. Vì thế theo tôi để làm tốt việc rèn kỹ năng sống cho học sinh, mỗi thầy cô giáo cần phải:
- Nắm vững những đặc trưng về phương pháp và hình thức tổ chức dạy các kỹ năng giao tiếp, ứng xử vào các môn học và các hoạt động khác.
- Tập trung vào việc đầu tư sọan giảng, lồng ghép kỹ năng sống vào các môn học.
- Luôn tạo mọi điều kiện để các em có thể bày tỏ, thể hiện mình, tham gia tốt các buổi hoạt động ngoại khóa của trường, lớp.
- Điều quan trọng là mỗi thầy cô giáo phải rèn cho mình tác phong sinh hoạt chuẩn mực, phải hết lòng thương yêu, gần gũi với học sinh.
Trên đây là một số giải pháp cũng như kinh nghiệm tổ chức dạy học kỹ năng sống qua môn đạo đức lớp 3A.
Tác giả rất mong nhận được nhiều ý kiến đóng góp, xây dựng của Lãnh đạo Phòng giáo dục. Ban giám hiệu nhà trường và bạn bè đồng nghiệp để sáng kiến ngày càng hoàn thiện và được áp dụng trong những năm học tiếp theo đạt được kết quả cao hơn./.
XÁC NHẬN CỦA CƠ QUAN ĐƠN VỊ
ÁP DỤNG SÁNG KIẾN
 .. 
 TÁC GIẢ
 Lý Thị Khuyên
	XÁC NHẬN CỦA PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐẠO TẠO
 TÀI LIỆU THAM KHẢO 
TT
Tên tài liệu
Tên tác giả
Năm xuất bản
Nơi xuất bản
1
Vở bài tập đạo đức lớp 3
Lưu Thu Thủy
 2018
Nhà xuất bản giáo dục Việt Nam
2
Bài thực hành Kỹ năng sống
Lưu Thu Thủy
Trần Thị Thái Hà
 2019
Nhà xuất bản Đại học sư phạm Hà Nội
3
Một số bài viết của các nhà giáo đăng trên báo GD&TĐ về giáo dục KNS cho HS.


 2019

Nhà xuất bản giáo dục Việt Nam
4
Tài liệu trên mạng
Các tài liệu trên trang mạng Intnet,.



 PHỤ LỤC 	
Phụ lục : Mẫu phiếu khảo sát các biểu hiện hành vi khi giao tiếp với bạn cùng học.
STT

Các biểu hiện hành vi
Mức độ 
( Đánh dấu x vào ô tương ứng)
Có
Không
1.
Chủ động, tự tin tham gia giao tiếp với bạn
 x

2.
Tham gia hoạt động tích cực
 x

3.
Giúp đỡ bạn khi gặp khó khăn 
 x

4.
Cảm giác thoải mái khi luyện tập với bạn
 x

5.
Có thái độ thân thiện với bạn
 x

6.
Có cảm thấy yêu thích học đạo đức
 x


 HÌNH ẢNH MINH CHỨNG