Sáng kiến kinh nghiệm Quản lý giáo dục Đạo đức cho học sinh ở trường Tiểu học
Lịch sử nhân loại bước sang thế kỷ thứ XXI, thế kỷ của khoa học và công nghệ, thế kỷ của nền kinh tế tri thức được đặt lên hàng đầu. Nhất là trong tình hình hiện nay, đất nước ta đang bước vào thời kỳ đổi mới, phát triển mạnh mẻ nền kinh tế thị trường định hướng XHCN. Đòi hỏi mỗi người công dân Việt Nam chẳng những có tri thức khoa học hiện đại, mà còn có nhân cách của con người CNXH, cho nên đòi hỏi hệ thống giáo dục phải giáo dục một cách toàn diện.
Thực trạng việc giảng dạy ở một số trường Tiểu học còn có nhiều bất cập trong việc giáo dục nhân cách toàn diện cho học sinh. Chính vì những lí do trên qua thực tiễn công tác tại trường Tiểu học Đông Thới 1 tôi nhận thấy giáo dục đạo đức cho học sinh (HS) là một nhiệm vụ thường xuyên và liên tục trong suốt quá trình giảng dạy ở nhà trường, đặc biệt là bậc Tiểu học (TH) vì giáo dục đạo đức ở cấp TH là làm cho nhân cách của HS phát triển về mặt đạo đức, tạo cơ sở để các em ứng xử đúng đắn các mối quan hệ của trẻ với bản thân, với gia đình bạn bè, thầy cô giáo, với người lớn, nhất là những người già … thể hiện ở những mối quan hệ của các em với bổn phận của mình ở trường , ở lớp, ở gia đình, ở chi đội, ở nơi công cộng.
Với nhiệm vụ làm công tác quản lý về chuyên môn của nhà trường Tiểu học Đông Thới 1, tôi nhận thấy công tác giáo dục đạo đức cho HS ở trường tôi trong những năm học vừa qua có rất nhiều những ưu điểm, song bên cạnh cũng phải thừa nhận rằng: Một số GV chưa thật sự quan tâm đến chất lượng đạo đức thật sự của HS mà vẫn còn chạy theo số lượng.
Trước tình hình đó, tôi cho rằng người Cán bộ quản lý cần xác định, lựa chọn những biện pháp quản lý phù hợp với điều kiện, tình hình thực tế của nhà trường. Có như vậy công tác giáo dục đạo đức ở trường mới đạt được hiệu quả toàn diện cả về số lượng và chất lượng.
Xuất phát từ những lý do chủ quan, khách quan nêu trên tôi lựa chọn đề tài:
“Quản lý giáo dục đạo đức cho học sinh ở trường Tiểu học”
Tóm tắt nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm Quản lý giáo dục Đạo đức cho học sinh ở trường Tiểu học

ổng phụ trách đội. Tham gia hổ trợ hoạt động theo đúng chức năng của mỗi đoàn thể. Phát động phong trào theo đúng chủ đề trong năm học, nội dung thực hiện,các hoạt động ngoại khoá. Chủ tịch công đoàn đã ý thức được trách nhiệm của mình nên từ năm học 2008- 2009 đã hoạt động tiến bộ và có hiệu quả rõ rệt, phát động nhiều phong trào thi đua theo chủ điểm các ngày lễ lớn trong GV và HS. Có tổng kết, đánh giá và khen thưởng kịp thời. Qua các đợt thi đua cũng giáo dục cho GV và HS về ý nghĩa của các ngày lễ lớn như: Ghi nhớ công lao thầy cô ( Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/ 11); Quý trọng người mẹ, cô giáo, người chị (Ngày Quốc tế Phụ nữ 8/ 3) Bí thư Chi đoàn cũng hướng dẫn GV hoạt động ngày càng hiệu quả hơn. Tổng phụ trách đội được sự hướng dẫn của lãnh đạo nhà trường đã tổ chức nhiều cuộc thi có ý nghĩa giáo dục đạo đức cao, tổ chức thu hút đội viên, sao nhi đồng vào những sinh hoạt lành mạnh, bổ ích, tạo được bầu không khí thoải mái cho các em sau những giờ học tập căng thẳng. + Ban kiểm tra: Ban kiểm tra giáo dục đạo đức kiểm tra toàn diện, từng mặt, chuyên đề, hội thảo rút kinh nghiệm, đề ra các biện pháp thực hiện và đề xuất khen thưởng, góp ý cho cá nhân và tập thể có thành tích hoặc vi phạm trong trường. Đã từng bước thúc đẩy hoạt động giáo dục đạo đức cho HS ngày càng hiệu quả. - Hiệu trưởng đã thực hiện công tác giáo dục đạo đức thông qua quản lý, chỉ đạo hoạt động dạy và học môn đạo đức ở trường học: Hiệu trưởng quan tâm đến giảng dạy môn đạo đức, tránh được tình trạng cho là môn phụ nên xem nhẹ, thiếu quan tâm, dễ dẫn đến tình trạng dạy qua loa, thậm chí bị cắt xén nội dung,chương trình. + Quản lý thực hiện nội dung, chương trình môn đạo đức ở Tiểu học, hiệu trưởng đã quản lý tốt việc GV của trường dạy đúng nội dung được quy định. Đặt biệt từ năm học 2008- 2009 đã xây dựng các tiết dạy dạo đức dành cho địa phương về những nội dung giáo dục đạo đức phù hợp với địa phương được GV giảng dạy và HS học tập nghiêm túc. Đã thảo luận trực tiếp về những vấn đề thực tế, gần gũi với đời sống hằng ngày của các em. + Ngoài ra để cho GV giảng dạy môn đạo đức tốt, hiệu trưởng cùng phó hiệu trưởng chuyên môn, các tổ chuyên môn đã thực hiện tốt công tác kiểm tra hồ sơ, giáo án môn đạo đức, khuyến khích giáo viên soạn bài theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của các em, tạo điều kiện cho các em trao đổi về những tình huống đạo đức và tự rút ra bài học giáo dục đạo đức. Thông qua các giờ dạy của giáo viên, người dự đóng góp, xây dựng để tiết dạy sau đạt hiệu quả cao hơn tiết dạy trước. Bố trí dự giờ đều ở tất cả các môn học, không xem nhẹ môn học nào, nhất là môn đạo đức. + Tổ chức chuyên đề để trao đổi về nội dung, PP giảng dạy môn đạo đức, để giúp cho bài học được sinh động và theo kịp với sự phát triển của xã hội, nhất là những giờ dạy thực hành về đạo đức. + Quản lý đổi mới Phương Pháp dạy học môn đạo đức theo tinh thần phối hợp sử dụng thường xuyên các PP dạy học, khuyến khích sử dụng các đồ dùng dạy học, và tự làm thêm đồ dùng dạy học để kích thích được tính ham học, ham tìm hiểu của các em. - Hiệu trưởng quản lý công tác giáo dục đạo đức cho HS thông qua việc bồi dưỡng đội ngũ GV không chỉ môn đạo đức mà còn các môn học khác trong chương trình TH để góp phần vào việc giáo dục đạo đức cho HS. Vì vậy hiệu trưởng đã chú ý bồi dưỡng năng lực chuyên môn của GV, hướng dẫn yêu cầu GV trong quá trình dạy học đưa vào những nội dung giáo dục tình cảm, hành vi đạo đức. Tuy nhiên cũng tránh lối giáo dục một cách đơn giản, gò bó hoặc gượng ép, máy móc, đơn điệu. Vì như vậy làm cho HS chán nãn, không chú ý để tiếp thu bài học. - Hiệu trưởng chỉ đạo công tác giáo dục đạo đức cho HS của trường thông qua các hoạt động ngoài giờ lên lớp nhằm mục đích học tập đã phát triển từ học để biết đến học để hành, rồi đến học để thành người, một con người tự chủ, năng động sáng tạo. Một số hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp nhằm giáo dục đạo đức cho HS TH mà Hiệu trưởng nhà trường đã quan tâm chỉ đạo là: + Giáo dục đạo đức thông qua lao động. + Giáo dục đạo đức thông qua các hoạt động ngoại khoá, hoạt động xã hội, đoàn thể và sinh hoạt tập thể. Hiệu trưởng xác định hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp có ý nghĩa quan trọng đối với mục tiêu đào tạo, giáo dục ở nhà trường. Do đó kế hoạch, chương trình hoạt động được tôn trọng và quan tâm đúng mức, cũng như bảo đảm vai trò chính trị, xã hội của tổ chức đoàn thể trong nhà trường, quan tâm giải quyết những quyền lợi chính đáng của tập thể HS, xác định hệ thống biện pháp quản lý tối ưu nhằm đạt hiệu quả cao trong tổ chức quản lý hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp. - Tổ chức xây dựng và quản lý tốt đội ngũ GV chủ nhiệm lớp để đảm bảo công tác giáo dục cho HS có kết quả tốt, hiệu trưởng đôn đốc GV chủ nhiệm lớp làm tốt các nhiệm vụ sau: + Nắm vững tình hình đạo đức và các mặt khác của HS lớp mình. Xây dựng kế hoạch giáo dục của lớp, phát hiện, phản ảnh, đề xuất với hiệu trưởng và các GV khác tình hình của lớp để có hướng giáo dục phù hợp. + Kết hợp chặt chẻ với đoàn, đội để xây dựng lớp thành tập thể lớp đoàn kết, tiến bộ về mọi mặt. Đặt biệt lưu ý đến hành vi đạo đức của các em trong và ngoài nhà trường. + Phối hợp với cha mẹ HS đẻ gia đình cùng cộng tác trong việc giáo dục các em. Như vậy mới có thể quản lý giáo dục các em tất cả các thời gian trong ngày, kể cả ngoài giờ học ở trường. Vì thời gian tập trung ở trường để học tập còn rất ngắn so với thời gian các em sống ở gia đình. + Quan tâm chú ý giáo dục các HS cá biệt, vì đây là nhiệm vụ quan trọng và khá nặng nề đối với GV. Nếu làm không tốt công tác này thì những đối tượng HS cá biệt có thể làm ảnh hưỡng đến các em khác trong lớp, ảnh hưỡng đến chất lượng chung của cả lớp. + Chỉ đạo GV làm tốt việc đánh giá, xếp loại hạnh kiểm HS đảm bảo các yêu cầu: Công bằng, khách quan, đúng hướng dẫn, trên cơ sở ghi nhận những tiến bộ của HS. - Phát huy vai trò làm chủ của HS, vai trò của đoàn, đội trong việc xây dựng tập thể HS thành những tập thể mạnh, có lực lượng cốt cán làm nòng cốt, hợp đồng chặt chẻ với đoàn, đội trong mọi công tác giáo dục của nhà trường để đảm bảo thống nhất việc đánh giá tình hình và yêu cầu đạo đức, nhất trí về những biện pháp phải thực hiện và phân công trách nhiệm cụ thể. - Hiệu trưởng tổ chưc, xây dựng các lực lượng và điều kiện giáo dục trong và ngoài nhà trường để giáo dục đạo đức cho HS. - Xây dựng môi trường giáo dục tốt để giáo dục HS, hiệu trưởng tổ chức sắp xếp, trang bị cơ sở vật chất, khung cảnh của nhà trường. Từng bước làm cho toàn bộ khung cảnh của nhà trường toát lên ý nghĩa giáo dục đối với tất cả HS. Ngoài khung cảnh vật chất, hiệu trưởng cần tạo ra một bầu không khí giáo dục trong toàn trường và ở lớp học. Từ đó hình thành nên một phong cách sinh hoạt của nhà trường. - Chủ động phối hợp với gia đình và xã hội để giáo dục đạo đức cho HS. Có như vậy mới đảm bảo được sự quản lý HS từ nhà trường đến gia đình và ngoài xã hội. Hướng các em vào những hoạt động học tập, lao động, vui chơi phù hợp với lứa tuổi, thực hiện hành vi đạo đức chuẩn mực. Kiêm tra, sơ kết, tổng kết đảm bảo công bằng, khách quan, đánh giá đúng từng đối tượng và các hoạt động. Hiệu trưởng đã xác định đúng tầm quan trọng của công tác giáo dục đạo đức ở nhà trường, đã có kế hoạch hoàn chỉnh, có sự quan tâm đúng mức trong việc giáo dục con em. Đồng thời đã làm cho tập thể sư phạm nhà trường thấy được nhiệm vụ quan trọng này, bỡi vì “ Dạy chữ phải luôn đi đôi với dạy người”, mục đích cuối cùng của quá trình dạy học là hình thành các phẩm chất nhân cách cho HS. Với những cách làm như nêu trên đã mang lại hiệu quả thiết thực cho việc quản lý công tác giáo dục đạo đức cho HS của đơn vị. Đến nay công tác giáo dục đạo đức cho HS đã trở thành một hoạt động thường xuyên, liên tục, có tính tự giác của tập thể GV toàn trường. Việc thực hiện tốt quản lý công tác giáo dục đạo đức cho HS ở trường TH Đông Thới I đã mang lại hiệu quả thiết thực cho đơn vị, chất lượng giảng dạy và học tập nói chung, chất lượng môn đạo đức nói riêng được nâng lên rất nhiều so với trước. Chất lượng đó đang được tập thể CB- GV- NV của trường tiếp tục phát huy và ngày càng được nâng cao để từng bước tiến lên xây dựng Trường đạt chuẩn quốc gia trong thời gian ngắn nhất. CHƯƠNG III: MỘT SỐ BIỆN PHÁP LÀM TĂNG HIỆU QUẢ QUẢN LÝ CÔNG TÁC GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HS Ở TRƯỜNG TH ĐÔNG THỚI I Hiện nay trường TH Đông Thới I, xã Đông Thới , huyện Cái Nước, tỉnh Cà Mau đã là trường Tiểu học loại 3, trình độ tay nghề của GV khá vững vàng, CB, GV, NV của trường không vì thế mà bằng lòng với chất lượng hiện tại, đã và đang tham gia nhiều lớp học để nâng cao trình độ quản lý, trình độ chuyên môn. Đặc biệt trong giai đoạn hiện nay, khi toàn nghành giáo dục đang thực hiện hai cuộc vận động: “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”. Gắn với cuộc vận động: “Nói không với tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích, nói không với vi phạm đạo đức nhà giáo và tình trạng không cho HS đạt chuẩn lên lớp”, “Mỗi thầy giáo, cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo”, nâng cao nhân cách nhà giáo. Hơn bao giờ hết, thầy và trò trường TH Đông Thới I quyết tâm hưởng ứng tốt hai cuộc vận động nói trên. Tiếp tục rèn luyện về đạo đức, lối sống, luôn là tấm gương tốt để HS noi theo, luôn học tập để nâng cao tay nghề. Bởi vì muốn có trò giỏi, trò ngoan, thì phải có thầy giỏi, thầy có tâm huyết với nghề. Từng bước xây dựng trường đạt chuẩn quốc gia thì cần phải nâng cao chất lượng giảng dạy, nâng cao trình độ nghiệp vụ sư phạm của đội ngũ GV, nâng cao năng lực quản lý của Cán bộ quản lý, rèn luyện đạo đức lối sống cho CB GV và HS. Muốn được như vậy theo tôi cần thực hiện một số biện pháp sau đây để quản lý tốt công tác giáo dục đạo đức cho HS: 1/ LÀM THAY ĐỔI QUAN ĐIỂM NHẬN THỨC- QUA ĐÓ CB-GV CỦA TRƯỜNG TỰ THẤY RÕ TRÁCH NHIỆM, NGHĨA VỤ ĐỐI VỚI CÔNG TÁC GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HS: Cần luôn quán triệt nhận thức về vị trí, vai trò của công tác giáo dục đạo đức cho HS là: Giáo dục đạo đức ở trường Tiểu học sẽ góp phần tích cực đào tạo HS trở thành những công dân yêu nước, sống và làm việc theo đạo lý và pháp luật, có bản lĩnh, năng lực và ham muốn tham gia chủ động tích cực vào cuộc sống hoà bình, hạnh phúc theo dịnh hướng xã hội chủ nghĩa. Phải nắm được vị trí của môn đạo đức theo chương trình mới: - Môn đạo đức được giáo dục ở toàn cấp trong kế hoạch giáo dục Tiểu học. - Môn đạo đức ở Tiểu học có vị trí đặt biệt quan trọng: Thông qua môn đạo đức, môn học cơ bản về đạo đức, cùng với các môn học khác để hình thành ban đầu những phẩm chất,nhân cách đạo đức con người Việt Nam mới (con người xã hội chủ nghĩa) ở HS Tiểu học. - Môn đạo đức là môn học làm cơ sở cho HS học môn giáo dục công dân ở cấp trung học cơ sở sau này. - Chương trình môn đạo đức được sắp xếp đồng tâm về quan hệ giữa các lớp. - Chương trình dành 3 tiết/ năm/ lớp để các trường giải quyết những vấn đề đạo đức cần quan tâm ở địa phương. Muốn vậy, nhà trường cần tổ chức tốt các đợt học tập, tham quan các đơn vị trường bạn; nghiên cứu quán triệt các nghị quyết của Đảng, các quyết định, thông tư, hướng dấn của ngành, thường xuyên mở các chuyên đề về giảng dạy, đặc biệt là giảng dạy đạo đức cho HS. Những hoạt động này giúp CB- GV nắm chắc quan điểm, chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước, nắm vững nội dung và phương pháp giảng dạy theo hướng đổi mới. Từ đó CB– GV tự nâng cao nhận thức vai trò, trách nhiệm của họ trong công tác giảng dạy, nhất là giảng dạy về đạo đức cho HS. 2/ TĂNG CƯỜNG KỸ NĂNG QUẢN LÝ CÔNG TÁC GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HS Ở TRƯỜNG TH ĐÔNG THỚI I: - Huy động, tận dụng nguồn chất xám của CB- GV có kinh nghiệm về giáo dục đạo đức ch HS- chia sẻ, hổ trợ cho công tác giáo dục đạo đức của CB- GV khác. - Tạo điều kiện cho CB- GV đi học nâng cao trình độ, đây cũng là biện pháp tốt nhằm nâng cao kỹ năng giáo dục đạo đức cho HS. Bởi: Chương trình, nội dung đào tạo ở TH luôn có sự đòi hỏi phải bổ sung, thay đổi và đặt ra nhiều vấn đề để trao đổi để hoàn thiện một mức độ cần thiết. Công tác giáo dục đạo đức cho HS là trọng tâm đáp ứng ngày càng cao yêu cầu của công tác giáo dục toàn diện cho HS. 3/ ĐỔI MỚI TỔ CHỨC VÀ QUẢN LÝ CÔNG TÁC GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HS Ở TRƯỜNG TH ĐÔNG THỚI I: - Bổ xung và hoàn thiện các quy định về tổ chức và quản lý công tác giáo dục đạo đức cho HS. - Hàng năm trong các Hội nghị cán bộ công chức cần đưa ra bàn bạc, trao đổi để thống nhất về công tác giáo dục đạo đức cho HS đối với CB- GV. Khi đã trở thành Nghị quyết của nhà trường thì căn cứ vào đó tổ chức thực hiện. - Qua mỗi đợt sơ, tổng kết có đánh giá rút kinh nghiệm những mặt thực hiện được và chưa được để khắc phục hạn chế, phát huy ưu điểm. PHẦN KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 1/ KẾT LUẬN: ¯ Muốn có kết quả tốt trong công tác giáo dục đạo đức cho HS, người cán bộ quản lý cùng với tập thể sư phạm cũng phải là tấm gương sáng về nhân cách, là mẫu mực tiêu biểu của những phẩm chất đạo đức mà nhà giáo dục, nhà quản lý muốn giáo dục cho HS. Sáng kiến đã được nghiên cứu công phu, cẩn trọng, theo đó tôi mạnh dạng đề xuất 3 nhóm biện pháp quản lý là: + Làm thay đổi quan điểm nhận thức- Qua đó CB- GV của trường tự thấy rõ trách nhiệm, nghĩa vụ đối với công tác giáo dục đạo đức cho HS. + Tăng cường kỹ năng quản lý công tác giáo dục đạo đức cho HS. + Đổi mới tổ chức và quản lý công tác giáo dục đạo đức cho HS. Trong thực tế chúng ta phải thừa nhận rằng: Giáo dục đạo đức cho HS Tiểu học là một nhiệm vụ đặc biệt quan trọng trong mục tiêu chung của bậc học. Vì vậy muốn nâng cao chất lượng về giáo dục đạo đức cho HS Tiểu học thì mỗi CB- GV phải biết tìm tòi, nghiên cứu để tìm ra biện pháp, phương pháp giáo dục phù hợp. Bởi vì giảng dạy mà không nghiên cứu, kiến thức sẽ bị mai một, không cập nhật kiến thức cũng không có gì mới. Người học mà không nghiên cứu thì sẽ thụ động trong tiếp nhận tri thức, học thụ động không biết nghiên cứu nên cũng không có gì sáng tạo. Do đó ở bậc TH việc giảng dạy, học tập và nâng cao trình độ và nghiên cứu tài liệu, nội dung, chương trình là ba thành tố tạo nên quá trình đào tạo cốt lỏi ở trường Tiểu học. Tuy nhiên do điều kiện thời gian có hạn, cộng với lý do khách quan và chủ quan khác, nên sáng kiến chỉ mới đề cập đến mảng quản lý công tác giáo dục đạo đức cho HS tại Trường TH Đông Thới I. 2/ MỘT SỐ KIẾN NGHỊ: a) Kiến nghị đối với trường TH Đông Thới I: - Kiến nghị đối với hiệu trưởng nhà trường: + Có sự chỉ đạo kiên quyết hơn trong việc thực hiện nhiệm vụ của CB- GV trong đó có nhiệm vụ giáo dục đạo đức cho HS. + Tạo điều kiện thuận lợi cho CB- GV của trường học tập nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ. + Có chế độ khen thưởng, động viên kịp thời đối với những CB- GV tích cực, có nhiều đóng góp trong đổi mới PP giảng dạy, nhất là PP giảng dạy môn đạo đức. Đông Thới , ngày 15 tháng 11 năm 2011 Người viết sáng kiến
File đính kèm:
sang_kien_kinh_nghiem_quan_ly_giao_duc_dao_duc_cho_hoc_sinh.docx